Αξιοσημείωτα

Εικόνες

ΕΛ.ΤΑ.

Ιστορικό

Με την εμφάνιση των οργανωμένων κοινωνιών προέκυψε και η ανάγκη επικοινωνίας και έτσι χρησιμοποιήθηκαν οι αγγελιαφόροι οι οποίοι μετέφεραν προφορικά μηνύματα. Με την επινόηση της γραφής, οι αγγελιαφόροι μεταφέρουν πλέον πέτρες, φύλλα, φλοιούς δένδρων, δέρματα ζώων κ.λπ., επάνω στα οποία ήσαν γραμμένα τα μηνύματα. Τότε εμφανίζονται οι ταχυδρόμοι οι οποίοι δεν μεταδίδουν πλέον οι ίδιοι τις ειδήσεις, όπως οι αγγελιαφόροι.

Ο Μέγας Αλέξανδρος [Πρόσωπα] [100 Δραχμές] δεν θα είχε επιτύχει ούτε στις εκστρατείες του ούτε στην εδραίωση της απέραντης Αυτοκρατορίας του, εάν δεν είχε οργανώσει ένα τέλειο σύστημα επικοινωνίας. Οι ταχυδρόμοι τού Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι λεγόμενοι «ημίοδοι», χρησιμοποιούσαν και την θαλάσσια οδό προκειμένου να εξασφαλίσουν την επικοινωνία τών διαφόρων περιοχών τής Αυτοκρατορίας.

Στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η ταχυδρομική υπηρεσία ελειτούργησε στον ελληνικό χώρο χρησιμοποιώντας τίς αρτηρίες τού οδικού δικτύου, τις οποίες είχαν κατασκευάσει οι Ρωμαίοι, με σπουδαιότερη την Εγνατία Οδό η οποία συνέδεε το Δυρράχιο με το Βυζάντιο. Όπως είναι ευνόητο, αυτό το ταχυδρομείο εξυπηρετούσε αποκλειστικώς κρατικές ανάγκες.

Στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία [Βυζαντινοί Αυτοκράτορες] οι ταχυδρόμοι οι οποίοι διεβίβαζαν την κρατική αλληλογραφία, εκινούντο με τα ταχύτερα μέσα τής περιοχής, δηλαδή ελαφρές άμαξες, ίππους κ.λπ.. Με τα ίδια μέσα εξυπηρετούντο και οι ιδιώτες.

Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, δεν ήταν δυνατόν να λειτουργήσει μία ταχυδρομική υπηρεσία όπως εκείνη της Βυζαντινής εποχής. Οι μεν Προεστοί (κοινοτικοί άρχοντες επί Οθωμανικής κυριαρχίας) τού σκλαβωμένου έθνους, προκειμένου να επικοινωνήσουν με όσους ζούσαν στο εξωτερικό, χρησιμοποιούσαν ευρέως επιστολές οι οποίες στέλνονταν είτε με έμπιστα πρόσωπα ειδικώς επιφορτισμένα με την συγκεκριμένη αποστολή, είτε με ταξιδιώτες. Χρησιμοποιούσαν επίσης προξενικά ταχυδρομεία ξένων χωρών, τα οποία λειτουργούσαν στην Κωνσταντινούπολη.

Κατά την διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, έφιπποι Οθωμανοί ταχυδρόμοι μετέφεραν τις διαταγές στις επαρχιακές υπηρεσίες. Οι ταχυδρόμοι αυτοί ήσαν μισθωτοί και αποτελούσαν ιδιαίτερο τάγμα με ειδικούς διοικητές, ειδική ενδυμασία και ειδικά προνόμια. Παραλλήλως υπήρχαν και πεζοί ταχυδρόμοι οι οποίοι ελάμβαναν αμοιβή, τροφή και στέγη από τα χωριά τα οποία εξυπηρετούσαν. Για τον λόγο αυτό οι χωρικοί ήσαν δυσαρεστημένοι από αυτό το σύστημα.

Στις 7 Ιουλίου 1821 φθάνει στην Ύδρα ο Δημήτριος Υψηλάντης [Πρόσωπα] ως πληρεξούσιος του αδελφού του Αλεξάνδρου [Πρόσωπα], «Γενικού Επιτρόπου Τής Αρχής» τής Φιλικής Εταιρείας [Η Εταιρεία] και λίγες ημέρες αργότερα περνά στην Πελοπόννησο, όπου υποβάλλει στους Προκρίτους (κοινοτικοί άρχοντες επί Οθωμανικής κυριαρχίας) ένα σχέδιο, το οποίο όμως δεν πραγματοποιήθηκε. Αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια για την οργάνωση ταχυδρομείου. Μία άλλη προσπάθεια έγινε και από την Συνέλευση η οποία ονομάσθηκε «Άρειος Πάγος» και την οποία εκάλεσε στις 15 Νοεμβρίου 1821 στην Άμφισσα, ο Θεόδωρος Νέγρης.

Τον Φεβρουάριο τού 1822, ο Δημήτριος Υψηλάντης επιδιώκει την σύσταση «Δημοσίων Ιπποστασιών και Σταθμών». Στα τέλη του ίδιου μήνα η Πελοποννησιακή Γερουσία καλείται επισήμως να αποκτήσει 25 άλογα και ο Άρειος Πάγος 15, για την αποστολή ειδήσεων και διαταγών από την Διοίκηση. Αξίζει να αναφέρουμε ότι την εποχή τής Επαναστάσεως του 1821 [Περιεχόμενα], η έλλειψη μεταφορικών μέσων αποτελούσε ιδιαίτερο πρόβλημα και έτσι η ανεύρεση τεσσάρων ζώων στο Άργος εθεωρείτο μεγάλο επίτευγμα.

Ο Ιωάννης Κωλέττης, Υπουργός τών Εξωτερικών είναι ο άνθρωπος ο οποίος σχεδόν επέτυχε την οργάνωση ικανοποιητικής Κυβερνητικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας, βοηθούμενος από την προϋπηρεσία του σε θέματα οργανώσεως στην Αυλή του Mehmet Ali Paşa (1744-1820, Αλβανός Paşa και Vezir ο οποίος στράφηκε κατά τού Σουλτάνου από φιλοδοξία και κηρύχθηκε προδότης το 1820) στα Ιωάννινα. Οι ταχυδρόμοι τού Κωλέττη διήνυαν όλη την διαδρομή, ή εναλλάσσονταν, όταν αυτή ήταν μεγάλη, ή δύσκολη. Ήταν συνήθως έκτακτοι υπάλληλοι, επιλεγμένοι από τις εκάστοτε τοπικές αρχές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ένα γράμμα χρειαζόταν 8-9 ημέρες από το Μεσολόγγι στο Ναύπλιο και 4-5 ημέρες από το Ναυαρίνο στο Ναύπλιο.

Μη αρκούμενος στους «Εκτάκτους Πεζούς τής Διοικήσεως», ο Κολοκοτρώνης [Πρόσωπα] [5.000 Δραχμές], με την ιδιότητα του Αρχηγού τών Στρατευμάτων τής Πελοποννήσου, υπήρξε από τους πρώτους οι οποίοι εισηγήθηκαν την οργάνωση τακτικών ταχυδρομείων. Με μια επιστολή του προς το Υπουργείο τών Εσωτερικών, επισημαίνει την ανάγκη να μεταφέρονται γρήγορα οι διάφορες ειδήσεις, όσες μάλιστα εξαρτώνται από ουσιώδεις περιστάσεις και υποθέσεις πατριωτικές, των οποίων το κρίσιμο δεν χρειάζεται αναβολή. Η εισήγηση του Γέρου του Μοριά εγκρίθηκε αμέσως και συστάθηκε ταχυδρομείο, η οργάνωση του οποίου ανατέθηκε στον Αθανάσιο Καρδαρά από το χωριό Ζυγοβίτσι της Γορτυνίας. Έτσι δημιουργήθηκαν Ταχυδρομικά Γραφεία στην Τρίπολη, το Άργος και την Επίδαυρο και αργότερα σε άλλες πόλεις.

Νέα προσπάθεια οργανώσεως Γενικού Ταχυδρομείου έγινε από τον οργανωτή τού πρώτου Τακτικού Ελληνικού Στρατού, τον Charles Nicolas Fabvier [Πρόσωπα], κατά τις αρχές τού 1826, για την μεταβίβαση της αλληλογραφίας μεταξύ Ναυπλίου και Αθήνας. Το μεγαλόπνοο σχέδιο του φιλέλληνα [Περιεχόμενα] Συνταγματάρχη απέβλεπε στο να ενώσει την Αθήνα με το Ναύπλιο και την Ανατολική Ελλάδα δια μέσου εναλλασσομένων τακτικών πεζοδρόμων. Προέβλεπε να αναχωρεί ένας κάθε Δευτέρα βράδυ από Αθήνα για Μέγαρα, να φθάνει εκεί την Τρίτη το πρωΐ, άλλος να αναχωρεί από τα Μέγαρα την Τρίτη και να φθάνει στο Καλαμάκι το ίδιο βράδυ. Άλλος πάλι να αναχωρεί από εκεί για Ναύπλιο και να φθάνει την ίδια ημέρα, δηλαδή την τρίτη ημέρα από την αναχώρησή του από την Αθήνα [Ονοματοθεσία]. Όμως η έλλειψη βοήθειας από την Διοίκηση δεν επέτρεψε την ευδοκίμηση του σχεδίου.

Η σύγχρονη Ταχυδρομική υπηρεσία συστήθηκε τελικώς με το από 28 Σεπτεμβρίου 1828 ψήφισμα του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια [Πρόσωπα], το οποίο εκδόθηκε στον Πόρο. Από το 1849 μέχρι το 1881 λειτουργούσαν Ελληνικά Ταχυδρομεία στην Κωνσταντινούπολη, την Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια, τα Ιωάννινα, την Θεσσαλονίκη, την Λάρισα, την Άρτα, και την Πρέβεζα, περιοχές τις οποίες κατείχαν οι Οθωμανοί.

Το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο εκυκλοφόρησε το 1861. Είναι η περίφημη κεφαλή τού Ερμή. Το 1900 ιδρύθηκε το πρώτο πραγματικό μονοπώλιο και έκτοτε η πολιτική ταχυδρομική υπηρεσία στην Ελλάδα συνεχίζει να αναπτύσσεται, όχι με το ρυθμό των ταχυδρομείων των δυτικοευρωπαϊκών χωρών, αλλά πάντως ακολουθώντας αυτό το πρότυπο, φθάνοντας σήμερα να συναγωνίζεται ικανοποιητικά τις αντίστοιχες υπηρεσίες προηγμένων χωρών.

19-05-2004