 |
 |
Πρόσωπα
Μακεδονικός Αγώνας (1903-1908)
Παύλος Μελάς (1870-1904)
|
|
Παύλος Μελάς (1870-1904). Ο
Παύλος Μελάς γεννήθηκε στην Μασσαλία από γονείς
ηπειρωτικής καταγωγής. Μακεδονομάχος,
πρωτοπόρος και πρωτομάρτυρας του μεγάλου
Μακεδονικού Αγώνα. Το 1891 βγήκε Ανθυπολοχαγός τού
Πυροβολικού από την Στρατιωτική
Σχολή Ευελπίδων 
και γαμπρός επ' αδελφή τού Ίωνος Δραγούμη,
συμμετείχε στον πόλεμο του 1897. Το όνομά του είναι
στενά συνδεδεμένο με το «Μακεδονικό Κομιτάτο» το
οποίο ιδρύθηκε το 1900.
Μπήκε μυστικά για πρώτη φορά στην κατεχόμενη από Οθωμανούς και Βουλγάρους Μακεδονία [Ονοματοθεσία], τον Φεβρουάριο του 1904 μαζί με τον Κοντούλη, τον Παπούλα και τον Κολοκοτρώνη, με σκοπό να αναπτερώσει το φρόνημα των Ελλήνων τής Μακεδονίας. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους μπήκε για δεύτερη φορά στην Μακεδονία, ως δήθεν ζωέμπορος Πέτρος Δέδες.
Αφού συναντήθηκε με τον Έλληνα Πρόξενο της Θεσσαλονίκης Λάμπρο Κορομηλά, επέστρεψε στην Αθήνα [Ονοματοθεσία] και τον Αύγουστο, επίσης του ίδιου έτους, με 35 άνδρες Μακεδόνες, Σπαρτιάτες και Κρητικούς, ξαναμπήκε στην Μακεδονία με το όνομα Καπετάν Μίκης Ζέζας (δηλαδή σύνθεση των ονομάτων τών δύο παιδιών του, Μίκη και Ζέζα).
Το «Κομιτάτο» (οργάνωση προς επιδίωξη ταχθέντος σκοπού) τον διόρισε αρχηγό όλων τών ανταρτικών σωμάτων τών περιοχών Μοναστηρίου, Φλωρίνης και Καστοριάς. Συνάντησε πολλές δυσκολίες. Στις 13 Οκτωβρίου 1904, όταν ευρισκόταν στο χωριό Στάτιστα της Καστοριάς, προδόθηκε, περικυκλώθηκε και έδωσε σκληρή μάχη. Οι Οθωμανικές δυνάμεις ήταν πολλές και ο Μελάς για να σωθεί έκανε έξοδο. Με τα παλληκάρια του έσπασε τον κλοιό και πέρασε. Όμως την τελευταία στιγμή πληγώθηκε βαριά και ύστερα από μισή ώρα απέθανε.
Ο Μελάς έγινε σύμβολο του Μακεδονικού Αγώνα και το χωριό στο οποίο σκοτώθηκε, μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας, ονομάσθηκε «Παύλος Μελάς».
Παύλος Μελάς (1870-1904)
23-04-2004