 |
 |
Συγκοινωνίες
Τραμ
Ιστορικό Θεσσαλονίκης
|
|
«Dur! Şeytan araba geliyor!»
«Τραβηχθείτε! Έρχεται το κάρρο του διαβόλου!»
Με αυτήν την Τουρκική φράση και τους ήχους των κεράτων προειδοποιούσαν οι υπάλληλοι του τραμ, τον κόσμο ο οποίος κυκλοφορούσε αμέριμνος στους δρόμους τής Θεσσαλονίκης [Ονοματοθεσία], στο τέλος τού 19ου αιώνος.
Η «Νύμφη του Θερμαϊκού», τελούσε ακόμη υπό Οθωμανική κατοχή, αλλά η κυβέρνηση έχει παραχωρήσει το 1889, δικαίωμα εκμεταλλεύσεως ιππήλατου τραμ στον Αχμέτ Χάμντι Μπέη, ο οποίος αργότερα θα γίνει και δήμαρχος της πόλεως.
Τα πρώτα βαγόνια είχαν μία ιδιαίτερη κατασκευή, καθώς ήσαν χωρισμένα σε δεύτερη θέση μπροστά, τρίτη θέση πίσω, ενώ στην μέση υπήρχε η πρώτη πολυτελής θέση για τις χανούμισσες (γυναίκες οι οποίες έμεναν σε χαρέμια). Η πρώτη θέση διέθετε μεγάλα ημιδιαφανή τζάμια, λευκές κουρτίνες και δερμάτινα καθίσματα.
Η γραμμή είχε δύο κλάδους, έναν κατά μήκος της παλαιάς παραλίας και έναν ο οποίος μέσω τής Εγνατίας και περνώντας κάτω από την περίφημη Καμάρα, κατέληγε στον σταθμό τών Ανατολικών Σιδηροδρόμων. Το τραμ τερμάτιζε αρχικώς στον Buyuk-Dere (Μπουγιούκντερε), στάση Γεωργίου, αλλά μετά κατασκευάσθηκαν οι απαραίτητες γέφυρες και μεταφέρθηκε στην περιοχή η οποία, ακόμη και σήμερα, ονομάζεται Ντεπό.
Λίγο μετά το 1900, η συγκοινωνία με τραμ αντιμετώπισε ισχυρό ανταγωνισμό από τα καραβάκια, τα οποία έκαναν δρομολόγια ανάμεσα στο Τελωνείο και την περιοχή Αλλατίνη. Έτσι, το 1908 το δίκτυο των τραμ ηλεκτροκινήθηκε, ενώ προσετέθησαν νέες γραμμές: Ντεπό, Όλγας, Λευκός Πύργος, Παραλία, Πλατεία Ελευθερίας, Ντεπό, Βασιλίσσης Όλγας, Βασιλίσσης Σοφίας, Σιντριβάνι, Εγνατία, Βαρδάρη.
Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους και έως το 1934, έχουν γίνει προεκτάσεις προς Χαριλάου, τα δρομολόγια πυκνώνουν ανά 3 λεπτά και μαζί τους μεγαλώνει η προτίμηση των επιβατών. Στην εταιρεία η οποία διαχειρίζεται τα τραμ, συμμετέχει και η τοπική εταιρεία ηλεκτροφωτισμού, από το 1912.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος όμως φέρνει μεγάλες καταστροφές, ενώ μετά το 1950 εντείνονται οι πιέσεις των ιδιοκτητών λεωφορείων, να αναλάβουν εκείνοι τις συγκοινωνίες. Η Δ.Ε.Η. (Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού) αναλαμβάνει τον κερδοφόρο τομέα της διανομής ηλεκτρισμού και απομένει η Κ.Ε.Τ.Θ. (Κρατική Εκμετάλλευση Τροχιοδρόμων Θεσσαλονίκης), να διαχειρίζεται τις ελλειμματικές γραμμές.
Με διάφορα προσχήματα
(π.χ. έργα οδοποιΐας), ξεκινά το σταδιακό ξήλωμα
των γραμμών και από το 1957 καταργείται το δίκτυο,
ενώ η συγκοινωνία ανατίθεται στον Ο.Α.Σ.Θ. 
(Οργανισμό
Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης).
Πηγή: Εφημερίδα Ελευθεροτυπία
,
Αφιέρωμα Στην Ιστορία Τού Σιδηροδρόμου, Σάββατο 3
Ιουλίου 1999.